طفيل مگسي
سقراط جي دوستي سو فسطائين سان هئي.جيڪي نهايت شاندار طريقي سان ڪوڙ گهڙيندا ۽ تقرير جي فن جي وسيلي ماڻھن کي پنهنجو مريد بڻائي ڇڏيندا هئا.ايستائين ته نوجوان افلاطون مشھور سو فسطائي پروٽاگورس جي مختلف محفلن ۾ پنهنجي استاد سان گڏ ويندو هو.ليڪن سو فسطائي سدائين سقراط کان لنوائيندا هئا.ڇاڪاڻ ته اهو جدليات جي وسيلي انهن جو ڪوڙ پڪڙي ڪري کين کي لاجواب ڪري ڇڏيندو هو. سو فسطائي ڇوڪرن جا چاهيندڙ هئا.جيٿوڻيڪ پروٽاگورس جي چوڌاري نوجوان ۽ خوبصورت ڇوڪرن جو گهيرو رهندو هوجڏھن ره ڪوجهن ۽ بدصورت نوجوانن کي پروٽاگورس پنهنجو شاگرد ئي نه ڪندو هو.جيتوڻيڪ جڏھن هيوڪرائيٽس سو فسطائي سکڻ جي مقصد سان پروٽاگورس جو شاگرد ٿيڻ ٿي چاهيو هو ته سقراط کي سان وٺي ويندو هو.هو هڪ خوبصورت نوجوان هو.ليڪن بلڪل شرمسار پڻ ھو.سقراط هن کي ساڻ وٺي ڪري پروٽاگورس وٽ وڃي ٿو ۽ ان کان سوال ڪري ٿو ته تون نوجوانن کي ڇا سيکاري رهيو آھين؟پروٽاگورس جواب ڏيندو هو ته هو نوجوانن کي سٺو ۽ نيڪ شھري بنائڻ جي ڪوشش ڪري رهيو آھي.انهيء جواب تي سقراط جو مشھور جملو ڇا نيڪي سيکاري سگهجي ٿي ۽ پروٽاگورس لاجواب ٿي ويندو هو.ڪوڙ تي مشتمل سو فسطائي معاشرتي طريقي کي برائي بڻائي ڪري پيش ڪرڻ ۾ سقراط.افلاطون ۽ ارسطو کانپوء مذھب جو وڏو هٿ آھي.جنهن کان سماج ۾ ڪوڙ ڳالهائڻ کي نهايت غليظ عمل سمجهيو ويو ۽ ايڪويهين صدي تائنين ڪوڙ ڳالهائڻ برائي ۾ شامل رهيو.جنهن کان معاشرو خاطر خواه طور تي فيضياب ٿيندو رهيو. هينئر اهو هڪ الڳ بحث آھي ته ڇا ڪوڙ واقعي ڪوڙ ھوندو آھي يا سچ جي منڍي کان ان جو سرو ٻڌل هوندو آھي ۽ ٻئي دائري ۾ چڪرائيندا رهن ٿا يا مستقيم تي هلن ٿا.جيتوڻيڪ سچ ڇا واقعي سچو هوندو آھي يا سچ منڍ کان هوندو ئي ناهي. ليڪن هن بحث کان قطعي نظر ديوتائي تعريف جي بنياد تي عربن سو طسطائين جي مقابلي ۾ ڪوڙ کي غليظ برائي بڻائي ڪري پيش ڪيو.جنهن کان سماجي سطح تي مثبت تبديليون پيدا ٿيون ۽ پوء جن معاشرن سچ کي پنهنجو ساٿي بڻايو ۽ ڪوڙ کي دشمن سمجهي ڇڏي ڏنو.اهي تيزي سان ترقي يافته ٿيندا ويا.جن معاشرن ائين نه ڪيو اهي ترقي جي راه تي پوئتي ئي رهجي ويا. پاڪستان ۾ ڪوڙ ڳالهائڻ هينئر هڪ صنعت بڻجي چڪي آھي.جنهن انڊسٽري جو ڪرتا ڌرتا ايليٽ ڪلاس آھي.جنهن ۾ ملان.ملٽري.صحافي ۽ عدليه شامل آھي.ليڪن ان انڊسٽري کي اڳ ۾ صحافين جي مدد سان آسمان تائين ميان عمران خان نيازيء پهچايو.عمران خان نيازي کي مان اڄ جو پروگورٽاس سڏيان ٿو.جنهن ڪمال جي فن وهنر سان ميڊيا جي مدد وٺي ڪري نوجوانن کي سو فسطائي بڻايو ۽ پوء انهن کي صرف ڪوڙ ڳالهائڻ سيکاريائين بلڪ ڪوڙ کي مڪمل طاقت سان ڊيفنڊ ڪرڻ جو به عادي بڻائي ڇڏيائين.سوفسطائي نڪ جي پڪائي سان ڪوڙ کي اسٽريٽيجي جو نالو ڏئي ڪري ان کي جسٽيفاء ڪرڻ جي راه به ڪڍي ورتي.پي ٽي آئي جو بنياد ئي سو فسطائي تي مشتمل هو.جنهن ۾ ڪوڙ ڳالهائڻ جو الزام هڻڻ ڪو گناه يا بري ڳاله ناهي بلڪ ان کي آرٽ سڏجي ٿو.جنهن جي وسيلي اقتدار تي جي ڪرسي تي پهچي وڃڻ مقصد هوندو آھي.ملائيت سو فسطائيت جو ساڄو هٿ هوندو آھي.جيڪا پڻ عمران خان سان گڏ ھئي.جيتوڻيڪ اڄ جو پروٽاگورس وقت به وقت پنهنجي ڪوڙ کي مذھبي ٽچ به ٿو.خير سان عمران نيازي(پورٽاگورس) پنهنجي پڄاڻي تي پهتو يا کيس کي پهچايو ويو.پر اهو سلسلو ختم نه ٿيو بلڪ ان پورٽاگورس کان به وڌيڪ نئين پورٽاگورس کي آندو ويو.جنهن جو ماضي ڪوڙ سان ڀريل آھي ۽ جيڪو به سڀني پنهنجن شاگردن سان گڏجي پوٽاگورس جيان ڪوڙ مٿان ڪوڙ هڻي ۽ سوفسطائين کي پنهنجي مٺ ۾ ڪري ملڪ ۽ عوام جي رت و پگهر سان خوب مذاق ڪندو رهي ٿو.۽ ڏسون ته اهو پورٽاگورس اڳتي سو فسطائيت سان گڏ جي ملڪ ۽ عوام جي ڪيتري کل لاهيندو.اهو وقت ئي بهتر فيصلو ڪري سگهي ٿو.
