ڪراچي (اسٽاف رپورٽر) سنڌ جي نگران وڏي وزير جسٽس (ر) مقبول باقر جي صدارت هيٺ اسڪول اينڊ ڪاليج ايجوڪيشن کاتن جي گڏيل اجلاس ۾ درسي ڪتابن جي ڇپائي لاءِ هڪ ارب رپيا جاري ڪرڻ جي منظوري ڏني وئي ان سان گڏ ڪاليج کاتي کي هدايت ڪئي ته ليڪچرارن جي حاضري ۽ تدريسي سرگرمين کي يقيني بڻائڻ لاءِ سمورن ڪاليجن جو ڊجيٽل مانيٽرنگ سسٽم تيار ڪيو وڃي. اربع ڏينهن وزيراعليٰ هائوس ۾ اجلاس ٿيو جنهن ۾ وزير تعليم رعنا حسين، چيف سيڪريٽري ڊاڪٽر فخر عالم، وڏي وزير جو پرنسپل سيڪريٽري حسن نقوي، سيڪريٽري ناڻو ڪاظم جتوئي، سيڪريٽري اسڪول ايجوڪيشن شيرين ناريجو، سيڪريٽري ڪاليجز صدف انيس ۽ ٻين لاڳاپيل آفيسرن شرڪت ڪئي. درسي ڪتاب: هڪ سوال جي جواب ۾ سيڪريٽري اسڪول ايجوڪيشن شيرين ناريجو وڏي وزير کي ٻڌايو ته 80 سيڪڙو شاگردن (اسڪولن) کي (مفت) درسي ڪتاب مليا آهن. ان تي وڏي وزير ڪاوڙ جو اظهار ڪندي چيو ته ان جو مطلب آهي ته 20 سيڪڙو شاگرد درسي ڪتابن کانسواءِ پڙهن پيا جيڪو قبول جوڳو نه آهي. وڏي وزير کي ٻڌايو ويو ته فنڊن جي کوٽ سبب ڪتاب ڇپجي نه سگهيا آهن. ان تي وڏي وزير سيڪريٽري ناڻو ڪاظم جتوئي کي هدايت ڪئي ته اڄ شام تائين اسڪول ايجوڪيشن کاتي کي هڪ ارب رپيا جاري ڪيا وڃن ته جيئن باقي ڪتابن جي ڇپائي لاءِ وينڊر جا بقايا ادا ڪري سگهجن. ڪاليج جي تعليم: سيڪريٽري ڪاليج ايجوڪيشن صدف انيس وڏي وزير کي بريفنگ ڏيندي چيو ته هو سمورن ڪاليجن ۾ مانيٽرنگ ۽ انسپيڪشن سسٽم تيار ڪري رهيا آهن. ان تي وڏي وزير چيو ته اڪثر ڪاليجن جا استاد نه ته ڪاليجن ۾ اچي رهيا آهن ۽ نه ئي ڪلاس وٺي رهيا آهن. جسٽس باقر سيڪريٽري ڪاليجز کي هدايت ڪئي ته ڪاليجن ۾ استادن جي حاضري، موجودگي ۽ تعليمي سرگرمين کي يقيني بڻائڻ لاءِ ڊجيٽل مانيٽرنگ سسٽم تيار ڪيو وڃي. نگران وڏي وزير چيو ته اڪثر ڪاليجن ۾ خاص ڪري سائنس، رياضي ۽ انگريزي مضمونن جا استاد ناهن. هن چيو ته آئون چاهيان ٿو ته توهان (سيڪريٽري ڪاليج) ڪاليج ۾ هڪجهڙا ۽ آرٽس جي مضمونن جي استادن تي ڌيان نه ڏيو پر انهن کي منطقي بڻايو. ۽ وڌيڪ چيو ته ڪاليج ۾ استادن جي کوٽ کي عملي طور تي سٺن استادن سان پورو ڪيو وڃي. نگران وڏي وزير سيڪريٽري ڪاليجز کي هدايت ڪئي ته هر ڪاليج ۾ ٽيچنگ اسٽاف کي منطقي بڻائيندي گهربل مضمون جي ليڪچرارن جي مقرري کي يقيني بڻايو وڃي. جسٽس باقر سيڪريٽري تعليم کي هدايت ڪئي ته ڊگھي عرصي کان غير حاضر ليڪچرارن جو ڊيٽا گڏ ڪري انهن جا ڪيس ايف آءِ اي ڏانهن اماڻيا وڃن ته جيئن سندن ملازمت کان برطرفي کي يقيني بڻائيندي غير حاضري دوران ورتل پگهارون پڻ اوڳاڙي سگهجن. ڪاليج: وڏي وزير کي ٻڌايو ويو ته ڪاليج ايجوڪيشن کاتي تحت 369 ڪاليج آهن جن مان 91 سائنس ڪاليج، 45 آرٽس ۽ ڪامرس، چار آءِ ٽي، 2 هوم اڪنامڪس ۽ فزيڪل ۽ 221 مخلوط ڪاليج آهن. انهن کان علاوه 11 ڪيڊٽ ڪاليج ۽ پنج IBA ڪميونٽي ڪاليج هئا. اجلاس کي ٻڌايو ويو ته ڪاليجن ۾ ڪل انرولمينٽ 588331 آهي جنهن مان 7111 تدريسي ۽ 6640 نان ٽيچنگ اسٽاف آهن. انڊومينٽ فنڊ: سنڌ ايجوڪيشنل انڊومينٽ فنڊ ٽرسٽ پاران ڪاليجن جي تدريسي عمل جو انتظام ڪيو ويندو آهي. سنڌ ايجوڪيشنل فنڊ ٽرسٽ مستحق شاگردن کي اعليٰ تعليمي ادارن ۾ آئي ٽي، انجنيئرنگ، ميڊيسن ۽ بزنس ايڊمنسٽريشن جي شعبن ۾ تعليم مڪمل ڪرڻ لاءِ ميرٽ جي بنياد تي اسڪالرشپ فراهم ڪري ٿو. وڏي وزير کي ٻڌايو ويو ته انڊومينٽ فنڊ ۾ 6811 ملين رپين جي سيڙپڪاري ڪئي وئي آهي جنهن مان 918.126 ملين رپيا منافعو ڪمايو ويو آهي ۽ هن وقت تائين خرچ 839.676 ملين رپيا ۽ منافعو 78.45 ملين رپيا ٽرسٽ وٽ موجود آهي. هڪ سوال جي جواب ۾ وڏي وزير چيو ته 20-2019ع کان 24-2023ع تائين 21000 کان وڌيڪ شاگرد فائدو حاصل ڪري چڪا آهن. ڪاليجن جو معائنو: وڏي وزير ڪاليجز ايجوڪيشن کاتي کي هدايت ڪئي ته هو پنهنجي ڊائريڪٽر جنرلز، ڊائريڪٽرن ۽ ڊپٽي ڊائريڪٽرن کي متحرڪ ڪري ڪاليجن جو معائنو ڪندا رهن. ڪاليجن ۽ ٻين تعليمي نظامن جي انسپيڪشن سسٽم کي ڄاڻي واڻي ڪرپشن، نااهلي ۽ لاپرواهيءَ سان روڪيو ويو آهي پر هاڻي ان کي بحال ڪيو وڃي. هن چيو ته مان ڪاليجن جو دورو ڪندس ۽ ذاتي طور تي ڏسندس ته عمارت جي سار سنڀال ٿي رهي آهي؟ استاد ڪلاس هلائي رهيا آهن؟ ليبارٽريون ڪم ڪري رهيون آهن يا نه؟ ڪاليجن جي واش رومن جو پڻ معائنو ڪندس، ڪلاس رومز ۽ بينچن جي صفائي سٿرائي جوڳي آهي يا نه سڀ ڏسندس. وڏي وزير چيو ته هر هڪ ڪاليج ۾ غير نصابي سرگرمين لاءِ استادن جو هجڻ ضروري آهي ۽ استادن جي حاضري کي يقيني بڻائڻ ڪاليج جي پرنسپال جي ذميواري آهي. وزير تعليم ۽ سيڪريٽري ڪاليج ايجوڪيشن وڏي وزير کي يقين ڏياريو ته ٽرانسفر ۽ پوسٽنگ خالصتاً ضرورت جي بنياد تي ڪئي ويندي ۽ جن ڪاليجن ۾ استادن جي مقرري مناسب ڪارڻ نه ٿي سگهي اتي آن لائين ڪلاسز شروع ڪرڻ کان علاوه اضافي ملازمن کي ڪاليجن ۾ مقرر ڪري معقول بڻايو ويندو.
