ٺٽو( رپورٽ جاويد لطيف ميمڻ )جنگشاهي جي ڪوهستاني علائقي مارو جبل ۾ هٿ آيل غارن بابت آرڪيالاجي کاتي جي ماهرن جي ٽيم پهچي تحقيق شروع ڪري ڇڏي، ثقافت ۽ آرڪيالاجي کاتي پاران مقرر ڪيل ماهرن جي ٽيم ڪي فور منصوبي لاءِ کوٽائي دوران ظاهر ٿيل هڪ ڊگهي غار ۽ ان مان نڪرندڙ ٻين غارن جو جائزو وٺي فوٽوگرافي ڪري علائقي واسين کان ڄاڻ ورتي. آرڪيالاجي کاتي جي ڊائريڪٽر عبدالفتاح شيخ ۽ سنڌي ٻولي جي بااختيار اداري جي چيئرمين ڊاڪٽر محمد علي مانجهي جي اڳواڻي ۾ پهتل ماهرن جي ٽيم ابتدائي تحقيق ۾ غار کي قدرتي قرار ڏيندي ان غار ۾ قديم دور ۾ انسانن جي رهائش توڙي جنگين جي دوران هن ڊگهي غار کي استعمال ڪرڻ جو امڪان ظاهر ڪري ڇڏيو، آرڪيالاجي ماهرن جي ٽيم ۾ ڪراچي کان پهتل آرڪيالاجي ماهر مس زاهدا قاضي، آرڪيالاجي انجنيئر سرفراز جتوئي ۽ مڪلي قبرستان جي ڪيوريٽر غيور عباس شاه پڻ شامل هئا، آرڪيالاجي ماھرن آرڪيالاجي کاتي جي ڊائريڪٽر عبدالفتاح شيخ ۽ سنڌ لئنگويج اٿارٽي جي چيئرمين ڊاڪٽر محمد علي مانجھي موجب ابتدائي جائزي مان اها ڳالهه سامهون آئي آهي ته ڊگھو غار قدرتي آهي جنهن جي منهن وارو حصو سنهو ۽ اندريون حصو ويڪرو آهي، مارُو جبل ۾ ظاهر ٿيل غار مان اندر مختلف غارون پڻ نڪرن ٿيون جيڪي انتهائي ڊگهيون آهن، تنهنڪري ان لاءِ جيولاجيڪل ٽيم کان مدد ورتي ويندي. ھنن چيو ته مارُو جبل ۾ ظاهر ٿيل غار جيتوڻيڪ قدرتي آهي پر دورِ قديم ۾ ان ۾ انسانن جي رهائش توڙي لڳندڙ جنگين ۾ انسانن پاران ان کي پناه گاه طور ان کي استعمال ڪرڻ جو امڪان موجود آهي. آرڪيالاجي ماهرن جي ٽيم پاران ماڻهن جي وڏي انگ ۾ غار تي پهچي اندر داخل ٿيڻ تي سخت خدشا ظاهر ڪندي ضلعي انتظاميه کي فوري طور تي ماڻهن جي غار ۾ داخل ٿيڻ کي روڪڻ لاءِ خط لکڻ جو فيصلو ڪري ورتو آھي. ڇاڪاڻ جو ڊگهي غار جي مختلف حصن ۾ تمام وڏا ۽ خطرناڪ قسم جا پٿر به موجود آهن جيڪي غارن ۾ اندر داخل ٿيندڙ ماهرن جي زندگين لاء خطري جو سبب بڻجي سگهن ٿا تنهنڪري ماڻهن جي غار ۾ داخلا کي روڪڻ جي ضرورت آهي.
خالد مقبول ايم ڪيو ايم پاڪستان جو چيئرمين چونڊجي ويو
پاڪستان ۾ به پيٽروليم شين جي اگهن ۾ لاٿ جو امڪان
مٽي جي ذخيرن جي نمونن ۾ شيشي جهڙو مواد مواد دريافت
عمر ڪوٽ جو دورو، صحافين سان تعلقات وڌيڪ بھتر بنائڻ آهي
سنڌ ۾ پيئڻ جي صاف پاڻي، مفت بجلي لاءِ قدم کڻون پيا
12 مئي تي آمر تعصب جي باهه ڀڙڪائي ۽ ڪراچي کي ڳاڙهو ڪري ڇڏيو
بجيٽ ۾ رعايتون مرحليوار ختم ڪرڻ جي تجويز
اسان کي 12 مئي جهڙن سانحن مان سبق سکڻ جي ضرورت آهي :بلاول ڀٽو
آزاد ڪشمير صورتحال تي ڳڻتي، ڳالهين ذريعي معاملو حل ڪبو
معاشي استحڪام لاءِ ادارن جي نجڪاري ضروري آهي
اتر وزيرستان ۾ دهشتگردن جا حملا، 7 سيڪيورٽي اهلڪار شهيد
لاهور ۾ اهلڪارن جي ٽارگيٽ ڪلنگ ۾ ملوث 4 دهشتگرد مارجي ويا
افغانستان ۾ برساتن ۾ فوتين جو انگ 300 ٿي ويو،سوين گم
سموري دنيا ۾ اڄ مائرن جو عالمي ڏينهن ملهايو پيو وڃي
آزاد ڪشمير ۾ مهانگي بجلي خلاف احتجاج، وڳوڙ، ڪيترائي زخمي
اسٽريٽ ڪرائم مزاحمتن تي قتلن ۾ اضافو ٿيو: آءِ جي سنڌ
صدر جو آزاد ڪشمير جي صورتحال تي هنگامي اجلاس طلب
آزاد ڪشمير ۾ ڇڪتاڻ سبب انٽرنيٽ ۽ موبائل سروس معطل
بلوچستان تي قبضو ڪندڙ هوش ڪن، امير جماعت اسلامي
انٽر ميڊيئيٽ جي سالياني امتحانن جو اعلان